Testy immunologiczne (testy ELISA) – stanowią szeroko rozpowszechnione narzędzie badawcze obecne zarówno w nauce jak i diagnostyce, przeznaczone do szybkiej i precyzyjnej oceny ilościowej lub półilościowej antygenów lub przeciwciał w konkretnym materiale badanym. W zależności od poszukiwanego markeru, mamy do czynienia z powierzchnią stałą (zazwyczaj płytką polistyrenową 96-dołkową), opłaszczoną przeciwciałem (gdy badany jest poziom antygenu) albo antygenem (gdy badany jest poziom przeciwciał).
W skład testu wchodzą opłaszczona płytka, standard, przeciwciała i system detekcyjny. Najważniejszym składnikiem testów immunologicznych są przeciwciała, które determinują takie parametry jak czułość i swoistość testu. Drugim kluczowym elementem jest użyty system detekcyjny. Może on być oparty na enzymie i odpowiednim substracie wraz z chromogenem, znaczniku o właściwościach fluorescencyjnych, luminescencyjnych lub radioaktywnych.
Każdy z podanych systemów determinuje konieczność dysponowania innym czytnikiem, odpowiednim do uzyskiwanego sygnału.
Poziom badanego wskaźnika, odczytywany jest w oparciu o wykreśloną krzywą wzorcową lub podawany w odniesieniu do tzw. punktu granicznego „cut-off”.
Rodzaje testów immunologicznych w zależności od użytego systemu detekcyjnego:
– testy immunoenzymatyczne typu kanapka lub typu kompetycyjnego (testy ELISA, EIA)
– testy immunofluorescencyjne
– testy chemiluminescencyjne CLIA
– testy radioimmunologiczne RIA
– testy immunoenzymatyczne oparte na pełnych komórkach
Przeznaczenie testów immunologicznych:
– do diagnostyki
– do badań naukowych
Rodzaj materiału badanego:
– surowica
– osocze (EDTA, heparyna, cytrynian)
– płyn mózgowo-rdzeniowy
– płyn stawowy
– płyn pohodowlany
– lizat komórkowy
– homogenat tkankowy
Pochodzenie materiału badanego:
– człowiek
– mysz
– szczur
– świnka morska
– chomik
– królik
– pies
– kot
– krowa
– owca
– koza
– ptaki
– ryby
– wirusy
– bakterie
– drożdże
– glony
– rośliny
– inne
Kategorie parametrów i tematyka badawcza:
– przeciwciała, autoimmunologia, alergie
– immunologia, reumatologia, cytokiny i czynniki wzrostu
– apoptoza, metabolizm komórkowy
– onkologia
– metabolizm kostny
– endokrynologia
– kardiologia
– nefrologia
– gastroenterologia
– pulmonologia
– neurologia
– stres oksydacyjny
– witaminy
– cukrzyca typu drugiego, przemiana materii, otyłość
– zakażenia
Producenci testów ELISA: